Termin zapłaty w dniu wolnym od pracy
Z racji prowadzonej działalności zakrojonej na szeroką skalę, Nadleśnictwom przysługuje szereg należności od kontrahentów – czy to chociażby z tytułu czynszów najmu lub dzierżawy, czy z racji prowadzenia sprzedaży drewna. Teoretycznie sprawa rozliczeń powinna być prosta, niemniej jednak czasami pojawiają się wątpliwości, jak w przypadku terminów zapłaty przypadających na dzień wolny od pracy.
Brak terminowej zapłaty powoduje szereg konsekwencji, takich jak naliczenie odsetek za opóźnienie w płatności, a w przypadku transakcji handlowych – także rekompensaty za koszty odzyskiwania należności. Jeżeli chodzi o umowy sprzedaży drewna, to nieterminowe uiszczenie należności pozbawia kupującego prawa do skonta, czyli do odpowiedniego zmniejszenia należności z uwagi na dokonanie zapłaty z wyprzedzeniem. Tym samym należy ostrożnie analizować sytuację, kiedy termin na zapłatę ma upływać w dniu wolnym od pracy.
Zgodnie z art. 115 Kodeksu cywilnego: „Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.” Gdzie określone są dni wolne od pracy? W ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Zgodnie z katalogiem zawartym w art. 1 tej ustawy, dniami wolnymi od pracy są wszystkie niedziele oraz 1 stycznia – Nowy Rok, 6 stycznia – Święto Trzech Króli, pierwszy dzień Wielkiej Nocy, drugi dzień Wielkiej Nocy, 1 maja – Święto Państwowe, 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja, pierwszy dzień Zielonych Świątek, dzień Bożego Ciała, 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, 1 listopada – Wszystkich Świętych, 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości, 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia, 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.
Co istotne, w dobie pandemii COVID-19 wprowadzono do ustawy nowy przepis, zgodnie z którym w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, dniem wolnym od pracy jest także dzień określony przez Prezesa Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia.
Rozpatrując więc w chwili obecnej to, czy kontrahent dokonał terminowej płatności, czy nie – należy mieć również na względzie ten przepis i zweryfikować czy nie pojawiło się rozporządzenie premiera wprowadzające inne dni jako dni wolne od pracy.
Wracając jednak do cloux problemu nadmienić należy, że według poglądów doktryny prawa cywilnego (czyli mądrych osób, które zajmują się nauką prawa, analizują przepisy i piszą mądre oraz grube książki 😉 ) – art. 115 Kodeksu cywilnego jest przepisem dyspozytywnym, a więc w umowie strony mogą wprowadzić odstępstwa od tego przepisu. Załóżmy więc, że mamy typową, zwykłą umowę sprzedaży drewna, która nie reguluje w specjalny sposób sytuacji, w której płatność wypada na dzień wolny od pracy. Naszemu kontrahentowi termin na zapłatę wypadał 11 listopada 2020 r., a więc w środę i w dzień wolny od pracy. Środki na rachunek Nadleśnictwa wpłynęły w czwartek 12 listopada 2020 r. Czy odbiorca drewna spóźnił się z zapłatą? W świetle braku odmiennych postanowień umowy oraz brzmienia art. 115 Kodeksu cywilnego – nie sposób uznać, żeby pozostawał w opóźnieniu.
Co jednak w sytuacji, w której w umowie przewidzielibyśmy, że w razie gdyby termin zapłaty miał przypadać na dzień wolny od pracy, to kontrahent jest zobowiązany zapłacić nam należność przed dniem wolnym od pracy? W opisanym powyżej przykładzie brak zapłaty w dniu 10 listopada 2020 r. i dokonanie jej w dniu 12 listopada 2020 r. dawałby podstawę do uznania, że kontrahent pozostaje w opóźnieniu z zapłatą ze wszystkimi negatywnymi konsekwencjami tego stanu rzeczy. Istotne jest jednak to, aby postanowienia umowne w tym zakresie były jednoznaczne i precyzyjnie odnosiły się do opisywanej powyżej sytuacji, tak aby kwestia ta nie budziła wątpliwości wpłacającego, mogących później urosnąć nawet do sporu sądowego.
Podsumowanie
W przypadku terminów zapłaty upływających w dniu wolnym od pracy, stan ewentualnego opóźnienia należy wnikliwie przeanalizować w kontekście postanowień umowy oraz brzmienia art. 115 Kodeksu cywilnego, tak aby prawidłowo ocenić czy zaszły okoliczności usprawiedliwiające uznanie, że doszło do opóźnienia w płatności.
KODEKS PRACY A PONADZAKŁADOWY UKŁAD ZBIOROWY PRACY
Szkolenie będzie dotyczyć różnic pomiędzy tym, jak prawa i obowiązki pracowników kształtują przepisy powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy, a jak ma się do tego Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Lasów Państwowych, tak aby w efekcie uniknąć stosowania nieodpowiednich regulacji.
