Odszkodowanie za utratę wartości drewna
Jak powszechnie wiadomo, Lasy Państwowe są monopolistą w sprzedaży drewna na terytorium Polski. Wiąże się to z zawieraniem z nabywcami tego surowca około kilkudziesięciu tysięcy umów rocznie. Nie wszystkie kontrakty są jednak wykonywane prawidłowo przez odbiorców drewna, co ma swoje skutki wynikające zarówno z treści umów, jak i przepisów powszechnie obowiązującego prawa.
Umowy sprzedaży drewna, których wzory tworzone są w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, przewidują karę umowną w przypadku braku odbioru całości lub części zamówionego drewna. W konsekwencji Nadleśnictwa, w których nabywca nie odebrał drewna, naliczają karę umowną, a następnie przeprowadzają proces jej windykacji, jeżeli odbiorca nie zapłacił jej dobrowolnie. Należy jednak pamiętać o tym, że kara umowna to nie jedyne roszczenie, które można skierować do kupującego, który nie odebrał drewna. Zgodnie z art. 484 § 1 Kodeksu cywilnego: „W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły.”
Czyli generalnie kara umowna powinna wyczerpywać roszczenia odszkodowawcze z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, chyba że w umowie przewidziano prawo do dodatkowego odszkodowania. Takie uprawnienie zostało zastrzeżone w umowach sprzedaży drewna.
Tym samym jednostka, która doświadczyła sytuacji braku odbioru drewna nie musi ograniczać się jedynie do naliczenia kary umownej, ale może żądać odszkodowania, które wynika zarówno z umowy, jak i z art. 471 Kodeksu cywilnego, w którym wskazano, że: „Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.” Dochodzenie odszkodowania będzie uzasadnione w sytuacji, gdy kara umowna nie zaspokaja szkody majątkowej doznanej przez Nadleśnictwo w wyniku braku odbioru drewna. W szczególności może mieć to miejsce w przypadku, gdy surowiec ulegnie deprecjacji, a co za tym idzie – przeklasyfikowaniu do niższej klasy, w wyniku czego automatycznie spada wartość drewna. Jeżeli zatem pierwotnie sortyment miał klasę S2b, a w wyniku długiego przelegiwania w lesie została obniżona jego klasa do np. S2a lub S2ap, to Nadleśnictwo w ramach odszkodowania może domagać się różnicy pomiędzy ceną sortymentu wyższej klasy, a ceną sortymentu w obniżonej klasie. Niewątpliwie bowiem zachodzi związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy zaniechaniem nabywcy drewna, który go nie odebrał, a poniesioną przez Nadleśnictwo szkodą, do której by nie doszło, gdyby drewno nie pozostawało w lesie do czasu znalezienia nowego odbiorcy, narażone na działanie negatywnych warunków atmosferycznych i biologicznych.
Wobec powyższego, przy analizowaniu potencjalnych roszczeń wobec odbiorcy, który nie wywiązał się z umowy, warto zweryfikować czy drewno nie zostało przeklasyfikowane i nie utraciło wartości, a następnie sformułować roszczenie odszkodowawcze w stosunku do podmiotu, który nie wykonał lub nienależycie wykonał umowę.
Podsumowanie
Kara umowna to nie jedyne roszczenie, które można wyartykułować w stosunku do nabywcy drewna, który nie odebrał go w terminie. Należy pamiętać, że umowy sprzedaży drewna przewidują również możliwość naliczenia odszkodowania przewyższającego wysokość kary umownej, którym warto obciążyć odbiorcę drewna w szczególności w sytuacji, w której brak terminowego odbioru drewna wpłynął na utratę przez nie pierwotnych właściwości, a w konsekwencji – na obniżenie ceny surowca.
KODEKS PRACY A PONADZAKŁADOWY UKŁAD ZBIOROWY PRACY
Szkolenie będzie dotyczyć różnic pomiędzy tym, jak prawa i obowiązki pracowników kształtują przepisy powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy, a jak ma się do tego Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Lasów Państwowych, tak aby w efekcie uniknąć stosowania nieodpowiednich regulacji.
