Czy każdy pracownik Służby Leśnej musi ukończyć leśnictwo?
Przyjęło się, że pracownicy Służby Leśnej to osoby, które ukończyły studia na kierunku leśnictwo lub mają określone doświadczenie w pracy leśnej. Jednak lektura rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 stycznia 2003 r. w sprawie stanowisk, stopni służbowych oraz zasad wynagradzania w Służbie Leśnej zdaje się przeczyć takiemu twierdzeniu.
Wspomniane powyżej rozporządzenie w § 2 określa stanowiska w Służbie Leśnej, natomiast w § 4 – stopnie służbowe w Służbie Leśnej. Są to dwie różne rzeczy, bowiem otrzymanie stopnia służbowego wymaga uprzedniego zdania egzaminu obejmującego sprawdzenie wiedzy w zakresie przepisów prawa dotyczących leśnictwa i ochrony przyrody, a także zasad i sposobów zarządzania oraz gospodarowania mieniem Skarbu Państwa będącym w zarządzie Lasów Państwowych, w szczególności zasad i sposobów prowadzenia gospodarki leśnej, gospodarowania gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także zasad ekonomiki leśnictwa.
Natomiast z przepisów rozporządzenia nie wynika, aby zatrudnienie na stanowiskach niewymagających ukończenia leśnictwa lub posiadania odpowiedniego stażu pracy w lesie, wiązało się z koniecznością zdania takiego egzaminu.
Wracając do problemu stanowisk, w § 2 rozporządzenia określono następujące stanowiska w Służbie Leśnej: w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych – Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, zastępca Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, Główny Księgowy Lasów Państwowych, Główny Inspektor Lasów Państwowych, Główny Inspektor Straży Leśnej, naczelnik wydziału, inspektor Lasów Państwowych, inspektor Straży Leśnej, kierownik Zespołu Ochrony Lasu, główny specjalista Służby Leśnej,starszy specjalista Służby Leśnej,specjalista Służby Leśnej, w regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych – dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, zastępca dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych,główny księgowy regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, naczelnik wydziału, główny specjalista Służby Leśnej, inspektor Straży Leśnej, starszy specjalista Służby Leśnej,specjalista Służby Leśnej. Natomiast na poziomie Nadleśnictw przewidziano następujące stanowiska – nadleśniczy, zastępca nadleśniczego, główny księgowy nadleśnictwa, inżynier nadzoru w nadleśnictwie, leśniczy, starszy specjalista Służby Leśnej, sekretarz nadleśnictwa, specjalista Służby Leśnej, starszy strażnik leśny, strażnik leśny, podleśniczy, gajowy, a w jednostce organizacyjnej Lasów Państwowych o zasięgu krajowym – dyrektor jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych o zasięgu krajowym, zastępca dyrektora jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych o zasięgu krajowym.
W Załączniku Nr 2 do rozporządzenia, zawierającego tabelę stanowisk w Służbie Leśnej oraz odpowiadających im wymagań kwalifikacyjnych i dodatków funkcyjnych określono kryteria, które należy spełnić, aby zajmować stanowiska w Służbie Leśnej. Z tabeli tej wynika, że osoby zajmujące następujące stanowiska nie muszą posiadać wykształcenia leśnego lub stażu pracy w leśnictwie, co jednak nie zmienia tego, że osoby te powinny być – w myśl rozporządzenia – uznawane za pracowników Służby Leśnej: Główny Księgowy Lasów Państwowych, naczelnik wydziału w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, główny specjalista Służby Leśnej w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, główny księgowy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, naczelnik wydziału w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, główny specjalista Służby Leśnej w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, główny księgowy Nadleśnictwa, sekretarz Nadleśnictwa, dyrektor jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych o zasięgu krajowym, zastępca dyrektora jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych o zasięgu krajowym.
Ewentualne wykluczanie osób zajmujących wyżej wymienione stanowiska z kręgu pracowników Służby Leśnej jest więc moim zdaniem nieuprawnione i osoby te powinny korzystać z praw i obowiązków pracowników Służby Leśnej jak np. inżynier nadzoru czy leśniczy, o ile spełniają wymagania opisane w rozporządzeniu oraz art. 45 ust. 2 ustawy o lasach, zgodnie z którym: „Pracownikiem Służby Leśnej może być osoba, która:1) jest obywatelem polskim, 2) ukończyła 21 lat, 3) ma pełnię praw cywilnych i obywatelskich, 4) posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe, 5) cieszy się nienaganną opinią, 6) zatrudniona jest w pełnym wymiarze czasu pracy, 7) posiada odpowiedni stan zdrowia, 8) nie była karana sądownie za przestępstwo z chęci zysku lub z innych niskich pobudek.”
Podsumowanie
Przepisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 stycznia 2003 r. w sprawie stanowisk, stopni służbowych oraz zasad wynagradzania w Służbie Leśnej przeczą utartemu poglądowi, że każdy pracownik Służby Leśnej musi mieć wykształcenie leśne lub odpowiedni staż pracy w leśnictwie. Istnieje kilka „cywilnych” stanowisk, wobec których nie postawiono takich wymagań, a jednak osoby je zajmujące mogą cieszyć się przynależnością do Służby Leśnej.
KODEKS PRACY A PONADZAKŁADOWY UKŁAD ZBIOROWY PRACY
Szkolenie będzie dotyczyć różnic pomiędzy tym, jak prawa i obowiązki pracowników kształtują przepisy powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy, a jak ma się do tego Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Lasów Państwowych, tak aby w efekcie uniknąć stosowania nieodpowiednich regulacji.
