Odszkodowanie za utratę wartości drewna

Jak powszechnie wiadomo, Lasy Państwowe są monopolistą w sprzedaży drewna na terytorium Polski. Wiąże się to z zawieraniem z nabywcami tego surowca około kilkudziesięciu tysięcy umów rocznie. Nie wszystkie kontrakty są jednak wykonywane prawidłowo przez odbiorców drewna, co ma swoje skutki wynikające zarówno z treści umów, jak i przepisów powszechnie obowiązującego prawa.

Umowy sprzedaży drewna, których wzory tworzone są w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, przewidują karę umowną w przypadku braku odbioru całości lub części zamówionego drewna. W konsekwencji Nadleśnictwa, w których nabywca nie odebrał drewna, naliczają karę umowną, a następnie przeprowadzają proces jej windykacji, jeżeli odbiorca nie zapłacił jej dobrowolnie. Należy jednak pamiętać o tym, że kara umowna to nie jedyne roszczenie, które można skierować do kupującego, który nie odebrał drewna. Zgodnie z art. 484 § 1 Kodeksu cywilnego: „W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły.”

Odszkodowanie za utratę wartości drewna - zdjęcie
cytat - zdjęcie

Czyli generalnie kara umowna powinna wyczerpywać roszczenia odszkodowawcze z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, chyba że w umowie przewidziano prawo do dodatkowego odszkodowania. Takie uprawnienie zostało zastrzeżone w umowach sprzedaży drewna.

Tym samym jednostka, która doświadczyła sytuacji braku odbioru drewna nie musi ograniczać się jedynie do naliczenia kary umownej, ale może żądać odszkodowania, które wynika zarówno z umowy, jak i z art. 471 Kodeksu cywilnego, w którym wskazano, że: „Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.” Dochodzenie odszkodowania będzie uzasadnione w sytuacji, gdy kara umowna nie zaspokaja szkody majątkowej doznanej przez Nadleśnictwo w wyniku braku odbioru drewna. W szczególności może mieć to miejsce w przypadku, gdy surowiec ulegnie deprecjacji, a co za tym idzie – przeklasyfikowaniu do niższej klasy, w wyniku czego automatycznie spada wartość drewna. Jeżeli zatem pierwotnie sortyment miał klasę S2b, a w wyniku długiego przelegiwania w lesie została obniżona jego klasa do np. S2a lub S2ap, to Nadleśnictwo w ramach odszkodowania może domagać się różnicy pomiędzy ceną sortymentu wyższej klasy, a ceną sortymentu w obniżonej klasie. Niewątpliwie bowiem zachodzi związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy zaniechaniem nabywcy drewna, który go nie odebrał, a poniesioną przez Nadleśnictwo szkodą, do której by nie doszło, gdyby drewno nie pozostawało w lesie do czasu znalezienia nowego odbiorcy, narażone na działanie negatywnych warunków atmosferycznych i biologicznych.

Wobec powyższego, przy analizowaniu potencjalnych roszczeń wobec odbiorcy, który nie wywiązał się z umowy, warto zweryfikować czy drewno nie zostało przeklasyfikowane i nie utraciło wartości, a następnie sformułować roszczenie odszkodowawcze w stosunku do podmiotu, który nie wykonał lub nienależycie wykonał umowę.

Podsumowanie

Kara umowna to nie jedyne roszczenie, które można wyartykułować w stosunku do nabywcy drewna, który nie odebrał go w terminie. Należy pamiętać, że umowy sprzedaży drewna przewidują również możliwość naliczenia odszkodowania przewyższającego wysokość kary umownej, którym warto obciążyć odbiorcę drewna w szczególności w sytuacji, w której brak terminowego odbioru drewna wpłynął na utratę przez nie pierwotnych właściwości, a w konsekwencji – na obniżenie ceny surowca.

KODEKS PRACY A PONADZAKŁADOWY UKŁAD ZBIOROWY PRACY

Szkolenie będzie dotyczyć różnic pomiędzy tym, jak prawa i obowiązki pracowników kształtują przepisy powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy, a jak ma się do tego Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Lasów Państwowych, tak aby w efekcie uniknąć stosowania nieodpowiednich regulacji.

zdjecie blog
autor

Autor

Anna Łęczyńska - radca prawny od 2011 roku zajmujący się tematyką leśną.